WOZ geschikt voor breed gebruik

De WOZ-waarde van woningen is een objectieve schatting van de marktwaarde van een woning op de waardepeildatum. De WOZ-waarde is als authentiek gegeven opgenomen in de Basisregistratie waarde onroerende zaken. Hiervoor is gekozen omdat de WOZ-waarde voor steeds meer doeleinden wordt gebruikt. Dit wordt niet opgelegd door de wetgever, maar ontstaat doordat steeds meer instanties, binnen de overheid en daarbuiten, de voordelen van het gebruik van de WOZ-waarde positief inschatten vanwege het stabiele karakter van de WOZ-waarde. Anders dan Van der Ploeg aangeeft, is er sinds de invoering van de jaarlijkse waardebepaling in 2007 niet meer ‘gesleuteld’ aan de Wet WOZ. Het besluit om de WOZ-waarde openbaar te maken heeft immers geen invloed op de wijze van totstandkoming. De WOZ-waarde is een modelwaarde: een taxatie van de marktwaarde op basis van een modelmatige waardebepaling door een gespecialiseerde taxateur. Bij deze objectieve waardebepaling moet de gemeente alle beschikbare transacties rond de waardepeildatum gebruiken. Er is dus zeker geen sprake van een steekproef van enkele vergelijkbare woningen. Natuurlijk spelen aspecten als onderhoud en kwaliteit van de woning een rol, omdat dit belangrijke afwegingen zijn voor een potentiële koper.

De cijfers
Dat de WOZ-waarde een zeer acceptabele inschatting is van de marktwaarde blijkt uit de cijfers. Ruwweg 97 procent van de WOZ-beschikkingen wordt door de belanghebbenden geaccepteerd. In 2014 maakte 1,6 procent bezwaar, in 2013 was dat 3 procentZie de voortgangsrapportage van de Waarderingskamer aan de staatssecretaris van Financiën van 27 juni 2014, gepubliceerd op www.waarderingskamer.nl. Na afloop van de bezwaaren beroepsprocedures blijkt dat 99,7 procent van de oorspronkelijke WOZ-beschikkingen in stand is gebleven. De WOZ-waarden sluiten dus over het algemeen goed aan op de marktwaarde en op de beleving van de eigenaar. Vergelijkbare kengetallen voor de taxaties voor hypotheken zijn mij niet bekend. Terecht wijst Hans van der Ploeg op het feit dat de WOZ-waarde een jaar terugkijkt. In een stabiele markt zorgt dat jaar tijdverschil slechts voor enkele procenten verschil ten opzichte van de actuele marktwaarde. En een jaar terugkijken heeft ook voordelen:

• Het gebruik van marktgegevens van voor en na de waardepeildatum maakt een zuivere inschatting mogelijk van de marktontwikkelingen. Ook voor een taxateur is terugkijken makkelijker dan de toekomst voorspellen.
• De WOZ-waarden beïnvloeden de markt niet. Prijzen komen tot stand door vraag en aanbod en de WOZ-waarde schrijft niet voor wat de koopprijs moet zijn.

De WOZ-waarde is op basis van objectieve criteria vastgesteld en daarmee een goede indicatie voor de marktwaarde op de waardepeildatum. Wanneer bij de WOZ-waarde onverhoopt een fout gemaakt is, heeft de eigenaar voldoende mogelijkheden om die te laten herstellen. Daarmee is deze inschatting van de marktwaarde goed bruikbaar bij hypothecair krediet. Het is plezierig te zien dat ook de verstrekkers van hypothecair krediet die mening zijn toegedaan, want daarmee kan de belastingbetaler de kosten van een taxatie uitsparen. Ik snap dat de heer Van der Ploeg dat als directeur van de brancheorganisatie VBO Makelaar niet leuk vindt. Overigens blijft er genoeg werk voor zijn leden. Voor een hypothecaire lening voor het opknappen of verbouwen van een woning is het oordeel van een taxateur over de toegevoegde waarde nodig. En natuurlijk mag men bij het aanvragen van hypothecair krediet altijd een taxatie laten opstellen, maar dan zal de taxateur wel moeten onderbouwen waarom hij tot een hogere waarde komt dan de WOZ-waarde. Met een te hoge taxatie en een te hoge hypotheek zijn eigenaar noch kredietverstrekker gebaat. VBO Makelaar pleit al langer voor de invoering van het vastgoedgetal, zodat niet de marktwaarde de basis is voor belastingheffing. De vooren nadelen van dit systeem zijn diverse malen onderzocht. Het feit dat de meeste woningeigenaren op basis van het vastgoedgetal meer gaan betalen, zal het invoeren van een dergelijk systeem niet eenvoudig maken. Recent onderzoek van PBLQ2Onderzoek “Een alternatief voor de WOZ; kan het objectiever en transparanter?” in opdracht van het SGO-3 project “De basisregistraties van de Nederlandse overheid, Dienstbaar en transparant” https://www.vng.nl/onderwerpenindex/ belastingen/wet-woz/nieuws/een-alternatief-voor-de-woz-kan-het-objectiever-entransparanter  heeft nogmaals bevestigd dat de marktwaarde, zoals de WOZ-waarde, een stabieler uitgangspunt is voor belastingheffing dan het vastgoedgetal. Dit rapport is voor Hans van der Ploeg en alle andere geïnteresseerden te vinden op de site van de rijksoverheid.