Baatbelasting 2.0

De Groningse gaskraan gaat in 2030 dicht. Voor met name de bestaande particuliere woningvoorraad is dat een uitdaging. Nieuwbouw en verbouw zijn natuurlijke momenten om aanpassingen te realiseren en met corporaties vallen afspraken te maken. Maar wat kan de gemeente doen voor de particuliere woningbezitter die zich afvraagt wat te doen en wanneer? En natuurlijk of de investering wel loont. Ontzorgen en voorfinancieren lijken de kernpunten voor gemeenten.

Ontzorgen is een precair punt. Aan de ene kant is er een woud van maatregelen en aanbieders waaruit het lastig kiezen is. Aan de andere kant zal het gros van de investeringen op privaat terrein plaatsvinden. Het ligt niet direct voor de hand dat de gemeente eventjes gaat bepalen hoe het daar wordt aangepakt. Toch is het iets om serieus te bekijken. Het is namelijk erg inefficiënt als in de straat 7 van de 10 woningen van het gas af gaan en er 3 niet mee willen doen. De gemeente kan dan een rol spelen om iedereen een voldoende voorziening aan te bieden en zo toch het gasnet de straat uit te krijgen. De doorzettingsmacht die de gemeente daar bij krijgt is een belangrijke factor.

Voorfinancieren en ontzorgen betekent dat de gemeente de voorzieningen tot stand brengt. Daarna krijgt de eigenaar geleidelijk de rekening gedurende de periode dat er profijt van de voorzieningen wordt getrokken. Dat lijkt een goede reden om de afgedankte baatbelasting af te stoffen en in een nieuw jasje te hijsen. De baatbelasting kent meerdere instrumenten om de aanpak van de bestaande woningvoorraad collectief te regelen. Gasleidingen de straat uit, iedereen moet voldoende voorziening treffen en daarvoor kun je bij de gemeente aankloppen. Lessen kunnen daarbij worden getrokken uit de financiering van de riolering van het buitengebied. Wetgeving verplichtte eigenaren aan te sluiten op het hoofdriool als die binnen een bepaalde afstand van de onroerende zaak werd aangelegd. De gemeente legde de riolering aan en sloeg de kosten om via een baatbelasting met een betalingstermijn van maximaal 30 jaar. Werd de onroerende zaak in de tussentijd verkocht dan kwam er voor de nieuwe eigenaar een aanslag voor het resterende bedrag, te betalen in maximaal de resterende termijn. Objectgebonden financiering in optima forma.