Inflatieverwachtingen gestegen

Momenteel bedraagt de jaarlijkse inflatie volgens de BIS, de organisatie van westerse centrale banken, in 60 procent van de ontwikkelde landen 5 procent of meer. Dit aandeel is het hoogste sinds het begin van de jaren tachtig. De hoge inflatie wordt vooral veroorzaakt door het onverwacht sterke herstel van de vraag, nadat de pandemie over het hoogtepunt heen was. Daarbij nam de vraag naar goederen sterker toe dan de vraag naar diensten. Hierdoor ontstonden knelpunten in productieketens en vervoer die nog niet zijn opgelost. Daar komt bij dat de prijzen van olie, energie en andere grondstoffen sinds de oorlog in Oekraine zeer sterk zijn gestegen. Deze ontwikkeling geeft een nieuwe impuls aan de wereldwijde inflatie.

De BIS acht het waarschijnlijk dat het inflatiebeeld structureel is veranderd. Uit enquetes blijkt dat professionele voorspellers en huishoudens hun inflatieverwachtingen hebben verhoogd. Ook zijn er indicaties dat de invloed van de inflatie op de loonstijging toeneemt. Volgens de BIS zou dat kunnen leiden tot een loon-prijsspiraal. Tenslotte wijst de BIS erop, dat er tekenen zijn dat de trend van globalisering die in de afgelopen decennia de inflatie heeft beperkt op zijn retour is. De pandemie en geopolitieke ontwikkelingen hebben de risico's van een verregaande internationalisatie van de productieketens blootgelegd. Bedrijven zullen hierdoor mogelijk hun productie aanpassen, bijvoorbeeld door grondstoffen en intermediaire producten uit andere landen of uit eigen land te betrekken (reshoring).  

Artikel BIS

Marktontwikkelingen

In de afgelopen twee weken liepen de lange rentetarieven verder op. Afgaande op uitspraken van centrale bankiers groeit de verwachting in de markt dat de Fed de rente in grotere stappen zal verhogen. In mei wordt rekening gehouden met een verhoging van de fed fundsrate met 50 basispunten. Hierdoor neemt ook de kans toe, dat de ECB de rente zal verhogen. De samenhang tussen het monetaire beleid van de Fed en de ECB (en daarvoor de Bundesbank) was in het verleden  groot, behalve in perioden waarin de economische ontwikkeling in beide regio's sterk verschilden.

Standen per 8 april 2022

*) rendementen op staatsleningen, eurozone tienjaars euroswaprate.

Economisch nieuws

VERENIGDE STATEN

• inkoopmanagersindex industrie, maart: 57,1 (februari: 58,6)
• inkoopmanagersindex dienstensector, maart: 58,3 (februari: 56,5)
• consumptieprijs, februari: 0,6%, 6,4% j.o.j. (januari: 6,0% j.o.j.)
• uurlonen, maart: 0,4%, 5,6% j.o.j. (februari: 5,2% j.o.j.)
• werkgelegenheid(excl. agrar.sector), maart: +431.000, 4,5% j.o.j. (februari: +750.000, 4,7% j.o.j.)
• werkloosheid, maart: 4,0% (februari: 3,8%)

EUROZONE

• index economisch sentiment, maart: 108,5 (februari: 113,9)
• detailhandelsomzet(volume), februari: 0,3%, 4,9% j.o.j. (januari: 8,9% j.o.j.)
• werkloosheid, februari: -181.000, 6,8% (januari: -194.000, 6,9%)
• consumentenprijsindex, maart: 2,5%, excl. voedsel en energie 1,2%, 7,5% j.o.j. (februari; 5,9% j.o.j.)
• producentenprijsindex, februari: 1,1%, excl. energie 0,9%, 31,4% j.o.j, (januari: 30,6% j.o.j.)

DUITSLAND

• detailhandelsomzet(volume), februari: 0,3%, 7,0% j.o.j. (januari: 10,5% j.o.j.) 
• industriële productie, februari: 0,4%, 2,1% j.o.j. (januari: -0,3% j.o.j.)

FRANKRIJK

• consumptie, februari: 0,8%, -2,3% j.o.j. (januari: -2,8% j.o.j.)
• industriële productie, februari: -0,9%, 2,4% j.o.j. (januari: -1,1% j.o.j.)

NEDERLAND

• producentenvertrouwen, maart: +8,7 (februari: +8,5)
• industriële productie, februari: -1,7%, 2,8% j.o.j. (januari: 2,3% j.o.j.)
• producentenprijsindex, februari: 2,0%, 20,7% j.o.j. (januari: 20,8% j.o.j.)
• uurlonen, februari: 0,1%, 2,4% j.o.j. (januari: 2,4% j.o.j.)

Agenda

• Verenigde Staten: consumentenprijsindex, maart(12/4). 
• Eurozone: ECB-raad(14/4), consumentenvertrouwen, april (21/4), inkoopmanagersindex, april(22/4).
• Nederland: werkloosheid, maart(21/4), consumentenvertrouwen, april(21/4).

In de meeste westerse landen zal de economie in 2022 aantrekken, nadat de overheden de beperkende maatregelen in verband met de omikron-variant hebben losgelaten. Als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is de onzekerheid over het verwachte economisch herstel echter toegenomen. De prijzen voor energie, voedsel en andere belangrijke grondstoffen zijn verder opgelopen en de handel met Rusland, Oekraïne en Belarus is grotendeels stil komen te liggen. De inflatie blijft hoog als gevolg van de opgelopen energieprijzen en de aanhoudende verstoringen in de aanvoer van intermediaire producten en grondstoffen. 

De Amerikaanse economie zal in 2022 met circa 4,0 procent groeien. In 2021 is de groei uitgekomen op 5,7 procent. Het monetaire beleid wordt in de loop van 2022 verkrapt. Bovendien nemen de positieve effecten van het overheidsbeleid af . De consumptie wordt geremd door de opgelopen inflatie. In 2022 wordt een gemiddelde inflatie van 6,4 procent(herzien van 4,7 procent) verwacht tegen 3,9 procent in het afgelopen jaar.

In de eurozone groeit de economie dit jaar naar verwachting met 3,2 procent. In 2021 nam het bbp nog met 5,3 procent toe. De afname van de groei wordt evenals in de Verenigde Staten mede veroorzaakt door een afname van de stimulerende effecten van het overheidsbeleid. Het monetaire beleid van de ECB blijft wel ruim in vergelijking met dat van de Amerikaanse centrale bank. De inflatie loopt op van 2,6 procent in 2021 naar ca. 5,8 procent dit jaar(herzien van 4,0 procent). 

De groei van de Nederlandse economie loopt terug van 5,0 procent in 2021 naar 3,1 procent in dit jaar, wat meer dan eerder was voorzien. Dat had te maken met het feit dat de overheid de beperkende maatregelen eerder kon loslaten dan was aangenomen. Het herstel van de bestedingen zal echter door de hoge inflatie minder krachtig zijn dan was gehoopt. De geldontwaarding komt dit jaar vooral door sterk oplopende energieprijzen uit op ca. 9,5 procent(herzien van 6,0 procent). In 2021 bedroeg de geldontwaarding nog 2,8 procent. 

Economische groei		2020	2021	2022	2023
Verenigde Staten		-3,4	5,7	4,0	2,5
Eurozone		-6,4	5,3	3,2	1,9
Nederland		-3,8	5,0	3,1	1,9
Inflatie		2020	2021	2022	2023
Verenigde Staten		1,2	3,9	6,4	3,9
Eurozone		0,3	2,6	5,8	2,4
Nederland		1,1	2,8	9,5	3,0

Rentevisie

De oplopende inflatieverwachtingen leiden ertoe, dat de ECB in navolging van andere centrale banken het monetaire beleid eerder zal verkrappen dan eerder was verwacht. We gaan ervan uit, dat de centrale bank de officiele tarieven tweemaal met 25 basispunten zal verhogen. In de loop van 2023 zal de rente naar verwachting verder worden verhoogd. De ECB heeft al besloten om de effectenaankopen in het derde kwartaal van dit jaar te beeindigen. 

	Actueel	Over een jaar
		prognose
euribor 3 mnd.	-0,45	0,5 - 0,7(0,0 - 0,2)
euroswap 5 jaar	1,20	1,3 - 1,5(0,5 - 0,7)
euroswap 10 jaar	1,40	1,5 - 1,7(0,7 - 0,9)
euroswap 30 jaar	1,19	1,8 - 2,0(1,0 - 1,2)

 

Yieldcurve