Vertrouwen in economie gedaald

De index van het economisch sentiment daalde van 104,5 in juli naar 103,5 in augustus. De daling werd vooral veroorzaakt door de industrie. Per saldo 4,4% van de ondervraagde ondernemers in deze sector was negatief gestemd tegen 2,6% in juli. Ook het vertrouwen van consumenten nam licht af. De inkoopmanagersindex in de industrie daalde in augustus licht als gevolg van dalingen in Frankrijk en vooral Italië. De wat minder positieve stemming in de eurozone hangt mogelijk samen met de Brexit. Het blijft onduidelijk wanneer Groot-Brittannië de EU zal verlaten en hoe de nieuwe relatie eruit gaat zien. Premier May zei vrijdag dat ze streeft naar een 'unieke' relatie met de EU na de Brexit. Daarin is volgens haar geen plaats meer voor een volledig vrij personenverkeer. Ze lijkt te streven naar behoud van de toegang tot de interne markt. Een groep van topadviseurs uit verschillende landen waaronder ook Groot-Brittannië heeft onlangs voorgesteld dat het land toegang tot bepaalde onderdelen van de interne markt houdt, indien het bereid is om te blijven bijdragen aan de EU-begroting.   

Standen per 2 SEPTEMBER 2016

*) rendementen op staatsleningen, eurozone tienjaars euro swap rate.

Grafiek

Eurozone

Economisch nieuws

VERENIGDE STATEN

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 49,4 (juli: 52,6)
• industriële orders, juli: 1,9%, -3,5% j.o.j. (juni: -5,8% j.o.j.)
• consumentenvertrouwen(CB), augustus: 101,1 (juli: 96,7, herzien van 97,3)
• consumptie(volume), juli: 0,3%, 3,0% j.o.j. (juni: 2,9% j.o.j.)
• beschikbaar inkomen, juli: 0,4%, 3,6% j.o.j. (juni: 3,1% j.o.j.)
• bouwuitgaven, juli: 0,0%, 1,5% j.o.j. (juni: 2,0% j.o.j.)
• uitvoer, juli: -2,0% j.o.j. (juni: -3,9% j.o.j.)
• invoer, juli: -1,8% j.o.j. (juni: -2,5% j.o.j.)
• saldo handelsbalans, juli: USD -39,5 mrd. (juni: USD -44,7 mrd.)
• werkgelegenheid, augustus: +151.000, 1,7% j.o.j. (juli: +275.000, 1,7% j.o.j.)
• werkloosheid, augustus: 4,9% (juli: 4,9%)
• uurlonen, augustus: 0,1%, 2,4% j.o.j. (juli: 2,7% j.o.j.)
• consumptieprijs, juli: 0,0%, 0,8% j.o.j. (juni: 0,9% j.o.j.); excl. voedsel en energie 0,1%, 1,6% j.o.j. (juni: 1,6% j.o.j.)
• huizenprijsindex(Case-Shiller), juni: -0,1%, 5,2% j.o.j. (mei: 5,2% j.o.j.) 

CHINA

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 50,4 (juli: 49,9)

JAPAN

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 49,5 (herzien van 49,6)

EUROZONE

• index economisch sentiment, augustus: 103,5 (juli: 104,5)
• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 51,7 (herzien van 51,8, juli: 52,0)
• werkloosheid, juli: 10,1% (juni: 10,1%)
• consumentenprijsindex, augustus: 0,1%, excl. voedsel en energie 0,3%, 0,2% j.o.j. (juli: 0,2% j.o.j.)

DUITSLAND

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 53,6 (niet herzien, juli: 53,8)
• detailhandelsomzet(volume), juli: 1,7%, -1,5% j.o.j. (juni: 2,3% j.o.j.)
• werkgelegenheid, juli: +43.000, 1,2% j.o.j. (juni: 1,2% j.o.j.)
• consumentenprijsindex, augustus: 0,0%, 0,4% j.o.j. (juli: 0,4% j.o.j.)

FRANKRIJK 

• inkoopmanagersindex, augustus: 48,3(herzien van 48,5, juli: 48,6)
• producentenprijsindex, juli: 0,0%, -2,9% j.o.j. (juni: -3,1% j.o.j.)
• consumentenprijsindex, augustus: 0,3%, 0,2% j.o.j. (juli: 0,2% j.o.j.)

ITALIE

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 49,8 (juli: 51,2)
• detailhandelsomzet, juni: 0,2%, 0,8% j.o.j. (mei: -1,5% j.o.j.) 
• consumentenprijsindex, augustus: 0,2%, -0,1% j.o.j. (juli: -0,1% j.o.j.)

SPANJE

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 51,0 (juli: 51,0)
• consumentenprijsindex, augustus: 0,2%, -0,1% j.o.j. (juli: -0,6% j.o.j.)

NEDERLAND

• inkoopmanagersindex industrie, augustus: 53,5 (juli: 53,2)
• producentenvertrouwen, augustus: 1,2 (juli: 5,1)
• producentenprijsindex, juli: -0,5%, -5,6% j.o.j. (juni: -5,8% j.o.j.)

Agenda

* herziening

Verwachtingen

De wereldeconomie groeit in 2017 naar verwachting wat sterker dan dit jaar, nl. met ongeveer 3,5%. In de opkomende landen zal de economische groei hoger uitkomen onder invloed van een licht herstel van de bedrijvigheid in Rusland en Brazilië. De Chinese economie groeit in 2017 met ca. 6,5%, ongeveer gelijk aan de verwachte groei in 2016. 

De Amerikaanse economie groeit in het komende jaar naar verwachting met 2,2%, 0,4 procentpunt meer dan in 2016. De aanhoudende groei van de bedrijvigheid is vooral te danken aan de private consumptie en de investeringen. De invoer neemt daardoor relatief sterk toe. De inflatie loopt in de Verenigde Staten op van 1,3% naar 2,3% onder invloed van een stijging van de energieprijzen en de loonkosten. 

De economische groei in de eurozone komt in 2017 uit op 1,4%, nipt minder dan de verwachting voor dit jaar. De gematigde expansie in het eurogebied wordt gedragen door zowel de binnenlandse vraag als de uitvoer. In Spanje wordt de hoogste economische groei verwacht, terwijl Italië wat achterblijft. De Nederlandse economie groeit in 2017 naar verwachting met 1,4%, 0,2%-punt minder dan in 2016. De inflatie loopt in de eurozone op van 0,5% dit jaar naar 1,3% in 2017. De toename van de geldontwaarding wordt voornamelijk veroorzaakt door oplopende energieprijzen.  

*) mutatie consumentenprijsindex, Verenigde Staten consumptiedeflator, eurozone geharmoniseerde consumentenprijsindex.

Rentevisie

De ECB zal een ruim monetair beleid blijven voeren. De centrale bank koopt tot maart 2017 maandelijks voor een bedrag van EUR 80 miljard aan staatsleningen en andere effecten op. Het depositotarief wordt naar verwachting nog 10 basispunten verlaagd naar -0,5%. De overige officiële tarieven blijven onveranderd. Het ruime monetaire beleid ondersteunt de economische groei in het eurogebied. De lange rentetarieven zullen mede onder invloed van een hogere inflatie naar verwachting wat gaan oplopen.
 

GRAFIEK

Yieldcurve Nederland