De olieprijs daalde de afgelopen week 6,5 dollar naar ca. 69 dollar per
vat. In de markt was rekening gehouden met een productiebeperking. Het besluit
van de Opec de productie te handhaven is het gevolg van de tanende marktmacht
van de organisatie. De olieproductie in de Verenigde Staten en elders in de
wereld is de afgelopen jaren toegenomen, waardoor de behoefte aan olie van de
Opec-landen is afgenomen. Een productiebeperking zal in de huidige ruime
marktverhoudingen waarschijnlijk niet tot hogere inkomsten voor de overheden
leiden. De olieorganisatie lijkt nu te kiezen voor behoud van marktaandeel in
de verwachting dat de markt op termijn weer zal stabiliseren. Door de lagere
prijs wordt de veelal duurdere olieproductie in landen buiten de Opec minder
winstgevend, waardoor investeringen in exploratie van nieuwe velden worden
ontmoedigd. Bovendien neemt de olievraag op den duur waarschijnlijk weer toe als
gevolg van een groei van de wereldeconomie.
Sinds 20 juni j.l. is een vat olie (Opec-index) in dollars 37% goedkoper (32%
in euro's) geworden. Een lagere olieprijs is een welkome meevaller voor de
wereldeconomie. De koopkracht van huishoudens stijgt en de energiekosten van
ondernemingen komen lager uit. De toch al lage inflatie in de eurozone zal
verder dalen en mogelijk omslaan in een lichte deflatie. In november daalden de
energieprijzen met 1,3%, waardoor de consumentenprijzen 0,2% daalden.
Jaar-op-jaar nam de geldontwaarding af van 0,4% in oktober naar 0,3% in
november. Door de daling van de inflatie neemt de druk op de ECB om additionele
monetaire maatregelen te nemen toe. De lange rentetarieven daalden in
anticipatie hierop in meerdere eurolanden naar nieuwe historische
dieptepunten. Zo daalde de Spaanse lange rente tot beneden 2%. De Duitse lange
rente zakte naar 0,70%, minder dan 30 basispunten boven het Japanse
niveau.
De Europese Commissie lanceerde afgelopen woensdag het zgn. Investment Plan.
Doel van het plan is de private investeringen te stimuleren. Daartoe wordt een
nieuw fonds opgericht, het European Funds for Strategic Investments. Het fonds
krijgt een garantie van EUR 21 mrd. waarvan EUR 16 mrd. vanuit de bestaande
middelen van de EU en de resterende EUR 6 mrd. van de EIB.
Standen per 28 november 2014
|
3 maands |
9-10 jaar *) |
Verenigde Staten | 0,23 (0,23) | 2,18 (2,31) |
Eurozone | 0,08 (0,08) | 0,92 (0,98) |
Duitsland | | 0,70 (0,77) |
Frankrijk | | 0,97 (1,11) |
Italië | | 2,04 (2,21) |
Spanje | | 1,89 (2,01) |
Nederland
| |
0,81 (0,91)
|
Eurokoers | USD 1,247 (1,241) | |
*) rendementen op staatsleningen, eurozone tienjaars euro swap rate
Grafiek: Olieprijs
(per vat)
Economisch nieuws
Verenigde Staten
- consumentenvertrouwen(CB), november: 88,7 (oktober: 94,1)
- consumentenvertrouwen(UvM), november: 88,9 (herzien van 89,4)
- inkoopmanagersindex Chicago, november: 60,8 (oktober: 66,2)
- orders duurzame goederen, oktober: 0,4%, 5,5% j.o.j. (september: 3,8%
j.o.j.)
- consumptie(volume), oktober: 0,2%, 2,2% j.o.j. (september: 2,3% j.o.j.)
- beschikbaar inkomen, oktober: 0,2%, 3,9% j.o.j. (september: 3,6% j.o.j.)
- bruto binnenlands product, derde kwartaal: 1,0%, 2,4% j.o.j. (herzien van
0,9%, 2,3% j.o.j.)
- verkochte nieuwbouwwoningen, oktober: 458.000 (september: 455.000, herzien
van 467.000)
- huizenprijsindex(Case-Shiller), september: 0,3%, 4,9% j.o.j. (augustus: 5,6%
j.o.j.)
- consumptieprijs, oktober: 0,1%, excl. voedsel en energie 0,2%, 1,4% j.o.j.
(september; 1,4% j.o.j.)
Japan
- inkoopmanagersindex industrie, november: 52,0 (oktober: 52,4)
- consumentenprijsindex, oktober: -0,4%, excl. voedsel 0,1%, 2,9% j.o.j.
(september: 3,3%)
Eurozone
- index economisch sentiment, november: 100,8 (oktober: 100,7)
- ondernemersvertrouwen, november: industrie -4,3(oktober: -5,1),
bouwnijverheid -26,3(-24,6), dienstensector 4,4(4,4), detailhandel -5,9(-6,4)
- consumentenvertrouwen, november: -11,6(niet herzien)
- werkloosheid, oktober: 11,5% (september: 11,5%)
- geldhoeveelheid(M3), oktober(driemaandsgem.): 2,3% j.o.j. (september: 2,1%
j.o.j.)
- consumentenprijsindex(hcpi), november: -0,2%, 0,3% j.o.j. (oktober: 0,4%
j.o.j.)
Duitsland
- ondernemersvertrouwen, november: 104,7 (oktober: 103,2)
- consumentenvertrouwen, december: 8,7 (november: 8,5)
- werkgelegenheid, oktober: +33.000 (september: +22.000)
- detailhandelsomzet(volume), oktober: 1,9%, 1,7% j.o.j. (september: 2,4%
j.o.j.)
- bruto binnenlands product, derde kwartaal: 0,1%, 1,2% j.o.j. (niet herzien)
- consumentenprijsindex, november: 0,0%, 0,6% j.o.j. (oktober: 0,8%
j.o.j.)
Frankrijk
- consumentenvertrouwen, november: 86,9 (oktober: 85,2)
- consumptie(volume), oktober: -0,9%, -0,2% j.o.j. (september: -0,5%, 0,4%
j.o.j., herzien van -0,8%, 0,2% j.o.j.)
- producentenprijsindex, oktober: -0,3%, -1,4% j.o.j. (september: -1,3%
j.o.j.)
Italië
- detailhandelsomzet, september: -0,1%, -0,5% j.o.j. (augustus: -3,0% j.o.j.)
- ondernemersvertrouwen, november: 87,7 (oktober: 89,1)
- consumentenvertrouwen, november: 100,2 (oktober: 101,3)
- consumentenprijsindex, november: -0,2%, 0,2% j.o.j. (oktober: 0,1% j.o.j.)
- producentenprijsindex, oktober: -0,4%, -1,2% j.o.j. (september: -2,0%
j.o.j.)
- werkgelegenheid, oktober: -55.300 (september: +50.700, herzien van
+82.500)
Spanje
- detailhandelsomzet(volume), oktober: -2,8%, 1,8% j.o.j. (september: 2,5%
j.o.j.)
- bruto binnenlands product, derde kwartaal: 0,5%, 1,6% j.o.j. (niet herzien)
- consumentenprijsindex, november: -0,1%, -0,4% j.o.j. (oktober: -0,1% j.o.j.)
- producentenprijsindex, oktober: -0,5%, -0,2% j.o.j. (september: -0,3%
j.o.j.)
Nederland
- producentenvertrouwen, november: 2,4 (oktober: 2,0)
- producentenprijsindex, oktober: -1,5%, -1,9% j.o.j. (september: -1,4%
j.o.j.)
- vervolguitgifte 2,0% staatslening 2014 per 15 juli 2014: EUR 1,8 mrd. tegen
een effectief rendement van 0,90%, uitstaand leningvolume na emissie EUR 15,0
mrd.
Agenda
1-dec | maandag | Verenigde Staten | inkoopmanagersindex industrie | november |
| | Eurozone | inkoopmanagersindex industrie | november* |
| | Italië | bruto binnenlands product | derde kwartaal* |
| | | inkoopmanagersindex industrie | november |
| | Spanje | inkoopmanagersindex industrie | november |
| | Nederland | inkoopmanagersindex industrie | november |
2-dec | dinsdag | Eurozone | producentenprijsindex | oktober |
3-dec | woensdag | Verenigde Staten | inkoopmanagersindex dienstensector | november |
| | Eurozone | detailhandelsomzet | oktober |
| | | bruto binnenlands product | derde kwartaal* |
| | | inkoopmanagersindex dienstensector | november* |
| | Italië | inkoopmanagersindex dienstensector | november |
| | Spanje | inkoopmanagersindex dienstensector | november |
4-dec | donderdag | Eurozone | bijeenkomst ECB-raad | |
| | Nederland | consumentenprijsindex | november |
5-dec | vrijdag | Verenigde Staten | handelsbalans | oktober |
| | | industriële orders | oktober |
| | | werkgelegenheid | oktober |
| | | werkloosheid | oktober |
| | | uurlonen | oktober |
| | Spanje | industriële productie | oktober |
* herziening
Verwachtingen
De internationale conjunctuur zal in 2015 wat aantrekken. In de opkomende
landen wordt een economische groei van ca. 5% verwacht. De Chinese economie zal
naar verwachting groeien met 7%, iets minder dat dit jaar. In de Verenigde
Staten groeit de economie in 2015 met ca. 3,0% tegen 2,3% in 2014. De private
consumptie neemt onder invloed van een gestage toename van de
werkgelegenheid wat sterker toe dan dit jaar. Daarnaast houdt de groei van de
investeringen aan. De inflatie loopt in 2015 licht op naar 2,0%. In
het eurogebied groeit de economie in 2015 met 1,3%. Het lopende
kalenderjaar verwachten we een toename van de bedrijvigheid van 0,8%. De private
consumptie neemt licht toe onder invloed van een bescheiden groei van de
werkgelegenheid en afnemende overheidsbezuinigingen. De investeringen in vaste
activa trekken aan. De uitvoer groeit evenals dit jaar het sterkst. De inflatie
blijft ook in 2015 met 0,6% op een zeer laag niveau. De Nederlandse economie
groeit in 2015 naar verwachting met 1,4% tegen 0,5% dit jaar. De inflatie blijft
in ons land naar verwachting stabiel op 0,7%.
Economische groei |
|
|
|
|
2013 |
2014 |
2015 |
Verenigde Staten | 1,9 | 2,3 | 3,0 |
China | 7,7 | 7,5 | 7,0 |
Japan | 1,5 | 1,2 | 1,3 |
Eurozone | -0,4 | 0,8 | 1,3 |
Duitsland | 0,4 | 1,2 | 1,3 |
Frankrijk | 0,3 | 0,5 | 1,0 |
Italië | -1,9 | -0,3 | 0,5 |
Spanje | -1,2 | 1,3 | 1,8 |
Nederland | -0,7 | 0,5 | 1,4 |
Inflatie *) |
|
|
|
|
2013 |
2014 |
2015 |
Verenigde Staten | 1,5 | 1,8 | 2,0 |
China | 2,6 | 2,0 | 2,5 |
Japan | 0,4 | 2,8 | 1,5 |
Eurozone | 1,4 | 0,5 | 0,6 |
Duitsland | 1,5 | 0,8 | 0,8 |
Frankrijk | 0,9 | 0,7 | 0,7 |
Italië | 1,2 | 0,5 | 0,5 |
Spanje | 1,4 | -0,3 | 0,0 |
Nederland | 2,5 | 0,7 | 0,7 |
*) mutatie consumentenprijsindex, eurozone geharmoniseerde consumentenprijsindex.
Rentevisie
De ECB zal een ruim monetair beleid blijven voeren. De lange rentetarieven zullen onder invloed van het gematigde economisch herstel naar verwachting wat gaan oplopen.
|
Ultimo 2015 |
---|
|
prognose |
forward rate |
3 mnds interbancair | 0,10 | 0,09 |
10 jaars staat (Duitsland) | 1,75 | 0,98 |
10 jaars staat (Nederland) | 2,00 | 1,13 |